J a s k r a p o d k o n t r o l ą
Stowarzyszenie Zdrowych Miast Polskich działając na rzecz wdrażania dobrych zasad oraz strategii zdrowia w regionach i gminach nawiązało współpracę z organizatorem i partnerami ogólnopolskiej kampanii edukacyjnej „Jaskra nie boli – kradnie wzrok”. Celem współpracy jest popularyzacja wiedzy na temat jaskry wśród lokalnych społeczności. Podejmowane działania mają zwrócić uwagę na groźne konsekwencje nieleczonej jaskry nie tylko osobiste, ale również społeczne. Jaskra jest drugą po zaćmie najczęstszą przyczyną ślepoty w krajach rozwiniętych. Zdaniem Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) jest jednak dużo groźniejsza, ponieważ uszkodzenie nerwu wzrokowego w przypadku jaskry jest nieodwracalne[1]. Według szacunków badaczy do 2020 roku liczba chorych na jaskrę wzrośnie do prawie 80 mln na całym świecie a 11 milionów osób straci w jej wyniku wzrok[2]. Ze względu na częstość występowania jaskra jest uznawana za chorobę cywilizacyjną XXI wieku.
W Polsce problem jaskry może dotyczyć nawet 800 tys. osób. Szacuje się, że tylko połowa z nich została zdiagnozowana. Powodem jest niska świadomość społeczna oraz bezobjawowy przebieg choroby - w 90% przypadków jaskra przebiega bezobjawowo[3]. Osoby nieświadome swojego schorzenia dowiadują się o nim przypadkowo podczas rutynowej wizyty u lekarza lub w momencie pojawienie się widocznych i nieodwracalnych ubytków nerwu wzrokowego. W Polsce aż 70% przypadków jaskry wykrywana jest w jej zaawansowanym stadium kiedy na uratowanie wzroku jest już za późno.
Wierzymy, że zaangażowanie samorządów w realizację programów wczesnego rozpoznania jaskry i działania edukacyjne zmierzające do wzrostu świadomości Polaków w tym zakresie mogą tę sytuację zmienić a tym samym uratować wzroku wielu chorym. Szczególną uwagę zwracamy tu na osoby z rodzinnym występowaniem, czyli I stopień pokrewieństwa – rodzice, rodzeństwo, ponieważ ten czynnik zwiększa nawet 8-krotnie ryzyko zachorowania[4].
Kampania edukacyjna „Jaska nie boli – kradnie wzrok” została zainicjowana przez Stowarzyszenie Chorych na Jaskrę w celu zmotywowania Polaków do wykonywania badań diagnostycznych. Partnerami akcji są Polskie Towarzystwo Okulistyczne, Sekcja Jaskry Polskiego Towarzystwa Okulistycznego oraz Polski Związek Niewidomych. W ramach kampanii prowadzone są działania edukacyjne na temat choroby. Kampania rozpoczęła się wraz ze Światowym Tygodniem Jaskry przypadającym w 2015 roku na 8-14 marca.
Wychodząc naprzeciw Państwa oczekiwaniom Stowarzyszenie Zdrowych Miast Polskich przygotowało projekt efektywnego programu badań przesiewowych w kierunku wczesnego rozpoznania jaskry występującej rodzinnie. W imieniu organizatorów kampanii „Jaskra nie boli – kradnie wzrok” przekazujemy również jednostkom samorządów terytorialnych ulotkę edukacyjną oraz plakat na temat jaskry.
[1] WHO, Glaucoma is second leading cause of blindness globally, http://www.who.int/bulletin/volumes82/11/feature 1104/en/index1.html.
[2] Quigley HA, Broman AT, The number of people with glaucoma worldwide in 2010 and 2020. Br J Ophthalmol 2005;90: 262–267.
[3] GUS, 2007. Stan zdrowia ludności Polski w przekroju terytorialnym w 2004 r.
[4] Glaucoma Australia (www.glaucoma.org.au).
